Chiều 4/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp thứ 20 của Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống hoạt động khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU).
Hoạt động kiểm tra tàu cá (Ảnh minh họa)
Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các bộ, ngành, địa phương đã hoàn thành được 23/66 nhiệm vụ, đang triển khai 43 nhiệm vụ theo tiến độ Thủ tướng Chính phủ giao. Công tác quản lý tàu cá và giám sát hoạt động khai thác tiếp tục có tiến triển rõ rệt. Cả nước có 79.800/79.941 tàu cá (99,8%) đã đăng ký, cập nhật trên cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia (VNFishbase).
Tình hình xử lý vi phạm pháp luật trong khai thác IUU tiếp tục có chuyển biến tích cực (vấn đề được EC đặc biệt quan tâm). Theo báo cáo của Bộ Công an, tổng số vụ khởi tố từ 01/10 đến 27/10/2025 là 19 vụ/29 bị can (lũy kế từ năm 2024 đến 26/10/2025 đã khởi tố 84 vụ/130 bị can; đưa ra xét xử 43 vụ/88 bị cáo). Ngày 2/11/2025, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 2 tàu cá của tỉnh An Giang tàng trữ, vận chuyển trái phép thiết bị VMS của tàu cá khác tại vùng biển Tây Nam Bộ.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, sau chỉ đạo của Thủ tướng, công việc đã "rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ". Báo cáo tại cuộc họp cho thấy về cơ bản các nhiệm vụ đã triển khai; riêng nội dung về cơ sở dữ liệu vẫn đang tiếp tục thực hiện. Về quản lý tàu cá chưa được cấp phép, Phó Thủ tướng đề nghị phân loại nhóm chưa được cấp phép, nhóm không đủ điều kiện cấp phép (đã được lực lượng Công an thống kê, kiểm soát từng tàu và chủ tàu). Đối với các tàu cá chưa được cấp phép cần nêu rõ số lượng đã quản lý, kiểm soát chặt chẽ, không để ra khơi. Liên quan đến xử phạt hành chính hành vi vi phạm, Phó Thủ tướng cho rằng cùng với biện pháp cưỡng chế các trường hợp, địa phương cần vận dụng hỗ trợ để bảo đảm đời sống người dân; đồng thời kiên quyết xử lý các vụ việc còn trong thời hiệu, và đưa ra khỏi danh sách những trường hợp đã hết thời hiệu xử phạt.
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ quyết tâm và mục tiêu không thay đổi trong tuyên chiến với khai thác IUU, gỡ thẻ vàng của EC, đây là việc không thể không làm và không thể kéo dài, phải làm bằng được, vì danh dự của đất nước, của quốc gia, uy tín của Đảng và Nhà nước ta, của nhân dân ta trên trường quốc tế, đồng thời cũng là vì nghề cá phát triển bền vững, vì lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, vì sự tiến bộ, công bằng, bình đẳng.
Về một số nhiệm vụ trọng tâm, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu rà soát lại đội tàu, tàu nào đủ điều kiện thì cấp phép, tàu nào không đủ điều kiện thì khoanh lại, xử lý dứt điểm theo quy định của pháp luật, kiên quyết không để tàu cá không đủ điều kiện tham gia hoạt động.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp các bộ, ngành, địa phương xây dựng kịch bản, phương án làm việc kỹ thuật với EC, hoàn thành trước ngày 10/11/2025. Tập trung kiểm tra, hướng dẫn một số địa phương trọng điểm (An Giang, TPHCM, Khánh Hòa, Gia Lai…) chuẩn bị kỹ nội dung làm việc với Đoàn thanh tra lần thứ 5 của EC; đồng thời, nhân rộng cho các tỉnh khác. Thường xuyên giữ liên hệ, trao đổi, cung cấp đầy đủ thông tin với EC, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà những nội dung vượt thẩm quyền.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng kiểm soát chặt chẽ nguyên liệu thủy sản nhập khẩu vào Việt Nam theo Hiệp định PSMA và bằng tàu container, đảm bảo ngăn chặn triệt để nguyên liệu thủy sản khai thác IUU xâm nhập vào thị trường Việt Nam. Triển khai hợp tác với một số nước về khai thác hải sản.
Bộ Quốc phòng chỉ đạo Tập đoàn Viettel chủ trì, phối hợp các bộ, ngành, địa phương liên quan khẩn trương hoàn thành số hóa toàn diện công tác quản lý tàu cá, chống khai thác IUU. Chỉ đạo các lực lượng kiểm soát chặt chẽ toàn bộ tàu cá xuất, nhập qua trạm kiểm soát biên phòng theo đúng quy định; kiên quyết không để tàu cá không đủ điều kiện tham gia hoạt động. Tổ chức đợt kiểm tra cao điểm chống khai thác IUU ở các khu vực, nhất là khu vực trọng điểm phía nam; tăng cường tuần tra trên biển truy quét tàu cá "3 không" (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép khai thác hải sản).
Bộ Công an hoàn thiện và đưa vào sử dụng ứng dụng quản lý tàu cá và ngư dân tham gia hoạt động trên VNeID, hoàn thành trước ngày 10/11/2025. Tiếp tục chủ trì kiểm tra, hướng dẫn các địa phương xử lý tàu cá vi phạm khai thác IUU (cả vi phạm hành chính và hình sự). Đẩy nhanh công tác điều tra, củng cố hồ sơ để xử lý hình sự các tàu cá vi phạm theo quy định. Điều tra, xác minh làm rõ khả năng có một số tàu cá, ngư dân, môi giới đang ở nước ngoài và hoạt động khai thác bất hợp pháp ở nước sở tại, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/11/2025./.
Đoàn thanh tra Ủy ban châu Âu dự kiến sang Việt Nam kiểm tra lần thứ 5 về khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định (IUU) trong tháng 11. Đây được coi là cơ hội mang tính quyết định của thủy sản Việt Nam trong việc tiếp cận thị trường Châu Âu - nơi đang chiếm khoảng 20% kim ngạch xuất khẩu thủy sản của cả nước. |
PV