Nhà máy Samsung tại Thái Nguyên là cơ sở sản xuất điện thoại lớn nhất của Tập đoàn Samsung trên thế giới.
Công nghiệp hỗ trợ điện tử – nền tảng cho tăng trưởng bền vững
Trong hơn một thập kỷ qua, tỉnh Thái Nguyên đã vươn lên trở thành một trong những trung tâm sản xuất công nghiệp lớn của cả nước, đặc biệt nổi bật trong lĩnh vực điện tử. Sự xuất hiện của Tổ hợp Samsung Electronics Việt Nam Thái Nguyên (SEVT) đã mở ra cơ hội phát triển mạnh mẽ cho ngành công nghiệp hỗ trợ (CNHT),tạo động lực thúc đẩy hàng trăm doanh nghiệp trong và ngoài nước tham gia vào chuỗi cung ứng linh kiện, thiết bị phụ trợ cho các sản phẩm công nghệ cao.
Hiện nay, Thái Nguyên có 6 khu công nghiệp (KCN) đang hoạt động hiệu quả, gồm Yên Bình, Điềm Thụy, Sông Công I, Sông Công II, Nam Phổ Yên và KCN số 3. Trong đó, KCN Yên Bình được xem là trung tâm của lĩnh vực điện tử với hàng chục doanh nghiệp vệ tinh sản xuất linh kiện, module quang học, camera, mạch in, khung nhựa, vỏ điện thoại… phục vụ trực tiếp cho Samsung và các tập đoàn lớn khác.
Theo Sở Công Thương Thái Nguyên, năm 2024, giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh ước đạt trên 930 nghìn tỷ đồng, trong đó khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chiếm hơn 92%. Nhiều dự án quy mô lớn trong lĩnh vực điện tử được cấp mới hoặc mở rộng, tiêu biểu như Q Technology (Việt Nam) với tổng vốn đầu tư hơn 88 triệu USD chuyên sản xuất linh kiện camera, Dongwha Việt Nam đầu tư dây chuyền vật liệu cách điện, hay JAT Electronics sản xuất linh kiện cơ – điện tử chính xác.
Sự tăng trưởng ấn tượng đó cho thấy Thái Nguyên đã hình thành rõ nét chuỗi giá trị điện tử hoàn chỉnh, từ lắp ráp – gia công đến cung cấp linh kiện, bao bì, phụ kiện. Đây là nền tảng quan trọng để tỉnh hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm công nghiệp điện tử hàng đầu khu vực trung du miền núi phía Bắc.
Để nắm bắt cơ hội, tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Kế hoạch phát triển công nghiệp hỗ trợ giai đoạn 2021–2025, tầm nhìn 2030, trong đó ưu tiên ngành điện tử – cơ khí chính xác – công nghệ cao. Cùng với đó, các chương trình xúc tiến đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số, áp dụng mô hình “nhà máy thông minh” cũng được triển khai mạnh mẽ với sự đồng hành của Samsung và các tổ chức quốc tế.
Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ – Cầu nối cho doanh nghiệp cùng phát triển
Nhận thức rõ vai trò của việc gắn kết giữa doanh nghiệp sản xuất và doanh nghiệp phụ trợ, tỉnh Thái Nguyên đã thành lập Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ tỉnh Thái Nguyên, với sứ mệnh làm cầu nối giữa chính quyền – doanh nghiệp – nhà đầu tư, thúc đẩy phát triển hệ sinh thái CNHT bền vững.
Hiệp hội hiện quy tụ hàng chục hội viên là các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực cơ khí, điện tử, vật liệu, bao bì, khuôn mẫu và thiết bị phụ trợ. Thông qua các chương trình hội thảo, tọa đàm và kết nối cung – cầu, Hiệp hội đã giúp nhiều doanh nghiệp nội địa tiếp cận cơ hội hợp tác với các doanh nghiệp FDI, đặc biệt trong chuỗi cung ứng của Samsung, Goertek, Dongwha hay JAT.
Hoạt đông sản xuất tại Công ty cổ phần cơ khí Phổ Yên (FOMECO) nằm trong top các doanh nghiệp dẫn đầu về gia công cơ khí chính xác tại Việt Nam
Một trong những điểm nổi bật là Hiệp hội thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo kỹ năng quản lý sản xuất, cải tiến quy trình, nâng cao năng lực kỹ thuật cho doanh nghiệp thành viên. Bên cạnh đó, Hiệp hội phối hợp với Sở Công Thương triển khai các chương trình hỗ trợ đổi mới công nghệ, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư thiết bị hiện đại, ứng dụng tự động hóa và tiêu chuẩn quốc tế như ISO, IATF 16949, RoHS… nhằm đáp ứng yêu cầu khắt khe của các đối tác toàn cầu.
Không chỉ là tổ chức nghề nghiệp đơn thuần, Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Thái Nguyên còn đóng vai trò tham mưu, phản biện chính sách, kiến nghị các cơ chế ưu đãi đặc thù cho doanh nghiệp CNHT điện tử như giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, hỗ trợ vốn vay ưu đãi, rút ngắn thủ tục đầu tư, cũng như tạo điều kiện thuận lợi trong việc thuê đất, mở rộng nhà xưởng.
Nhờ sự vào cuộc của Hiệp hội, nhiều doanh nghiệp CNHT trong tỉnh đã bước đầu khẳng định vị thế, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị điện tử. Một số doanh nghiệp như TSP Vina, Trí Cường, Việt Vang, Tinh Tú đã trở thành nhà cung cấp cấp 2, cấp 3 cho các tập đoàn điện tử lớn. Đây là minh chứng cho hiệu quả của mô hình liên kết “3 nhà” – Nhà nước, doanh nghiệp và Hiệp hội – trong phát triển CNHT.
Trong thời gian tới, Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Thái Nguyên đặt mục tiêu xây dựng mạng lưới doanh nghiệp CNHT điện tử liên kết vùng, thúc đẩy hợp tác với Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Hải Phòng, nơi tập trung nhiều doanh nghiệp công nghệ cao. Đồng thời, Hiệp hội cũng định hướng phát triển cụm CNHT điện tử chuyên biệt trong các khu công nghiệp hiện hữu, hình thành trung tâm kỹ thuật hỗ trợ, kiểm định, và kết nối đào tạo nhân lực chất lượng cao.
Hướng tới trung tâm CNHT điện tử hàng đầu miền Bắc
Có thể nói, phát triển công nghiệp hỗ trợ trong lĩnh vực điện tử là chìa khóa quan trọng để Thái Nguyên nâng cao năng lực cạnh tranh, gia tăng giá trị nội địa và giảm phụ thuộc nhập khẩu linh kiện. Với lợi thế hạ tầng đồng bộ, vị trí chiến lược và hệ sinh thái doanh nghiệp năng động, Thái Nguyên đang hội tụ đầy đủ điều kiện để trở thành “cứ điểm công nghiệp điện tử và CNHT” của khu vực trung du miền núi phía Bắc.
Trong hành trình đó, Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ sẽ tiếp tục giữ vai trò trung tâm trong việc kết nối, hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp. Sự hợp lực giữa Nhà nước, doanh nghiệp và Hiệp hội chính là “chìa khóa vàng” để CNHT điện tử của Thái Nguyên phát triển mạnh mẽ, bền vững, từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ công nghiệp Việt Nam và khu vực.
Tuấn Thành
