Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, ngày 12 tháng 6 năm 2025, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Nghị định số 139/2025/NĐ-CP về quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương và Nghị định số 146/2025/NĐ-CP quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại.
Theo đó, Nghị định 139/2025/NĐ-CP gồm 4 chương và 22 điều quy định về việc phân định nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Công Thương và trình tự, thủ tục thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương (cấp tỉnh, cấp xã),trong đó phân định lại thẩm quyền từ cấp huyện xuống cấp xã là 37 nhiệm vụ.
Nội dung phân định thẩm quyền gồm:
Một là, trong lĩnh vực bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng: Phân định thẩm quyền, trách nhiệm UBND cấp huyện cho UBND cấp xã thực hiện 6 nhiệm vụ được quy định tại Điều 77 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023).
Hai là, trong lĩnh vực điện lực: Phân định thẩm quyền, trách nhiệm UBND cấp huyện cho UBND cấp xã thực hiện 4 nhiệm vụ về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước về bảo vệ công trình điện lực được quy định tại Nghị định 114/2018/NĐ-CP về quản lý an toàn đập, hồ chứa nước và Nghị định số 62/2025/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Điện lực.
Đồng thời, phân định thẩm quyền của UBND cấp tỉnh thực hiện 06 nhiệm vụ quy định tại Nghị định số 62/2025/NĐ-CP trong lĩnh vực bảo vệ công trình điện lực ngoài các nhiệm vụ phân định cho UBND cấp xã nêu trên.
Ba là, trong lĩnh vực công nghiệp tiêu dùng: Phân định thẩm quyền, trách nhiệm UBND cấp huyện cho UBND cấp xã thực hiện 2 nhiệm vụ được quy định tại Nghị định 67/2013/NĐ-CP về kinh doanh thuốc lá (đã được sửa đổi bởi Nghị định 106/2017/NĐ-CP, Nghị định 08/2018/NĐ-CP và Nghị định 17/2020/NĐ-CP.
Bốn là, trong lĩnh vực quản lý, phát triển cụm công nghiệp: Phân định thẩm quyền, trách nhiệm UBND cấp huyện cho UBND cấp xã thực hiện 14 nhiệm vụ được quy định tại Nghị định số 32/2024/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, phát triển cụm công nghiệp,
Năm là, trong lĩnh vực kinh doanh rượu: Phân định thẩm quyền, trách nhiệm UBND cấp huyện cho UBND cấp xã thực hiện 6 nhiệm vụ được quy định tại Nghị định số 105/2017/NĐ-CP ngày 14/9/2017 của Chính phủ về kinh doanh rượu (sửa đổi bổ sung bởi Nghị định số 17/2020/NĐ-CP.
Cùng với đó, phân định thẩm quyền, trách nhiệm cho UBND cấp tỉnh thực hiện tiếp nhận báo cáo tình hình sản xuất rượu thủ công bán cho cơ sở có Giấy phép sản xuất rượu để chế biến lại trên địa bàn xã.
Sáu là, trong lĩnh vực hóa chất: Phân định thẩm quyền, trách nhiệm UBND cấp huyện cho UBND cấp xã thực hiện nhiệm vụ 1 nhiệm vụ về thẩm định, phê duyệt Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất (quy định tại Điều 20 Nghị định số 113/2017/NĐ-CP ngày 09/10/2017 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hóa chất).
Bảy là, trong lĩnh vực kinh doanh khí: Phân định thẩm quyền, trách nhiệm UBND cấp huyện cho UBND cấp xã thực hiện nhiệm vụ 2 nhiệm vụ được quy định tại Nghị định số 87/2018/NĐ-CP ngày 15/6/2018 của Chính phủ về kinh doanh khí (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 17/2020/NĐ-CP và Nghị định số 85/2024/NĐ-CP).
Tám là, trong lĩnh vực quản lý chợ: Phân định thẩm quyền, trách nhiệm UBND cấp huyện cho UBND cấp xã thực hiện 2 nhiệm vụ được quy định tại Nghị định số 60/2024/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý chợ.
Đối với Nghị định số 146/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ quy định về phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại, Nghị định này gồm có 25 Chương và 61 Điều quy định về việc phân quyền, phân cấp trong 22 lĩnh vực của ngành Công Thương, trong đó: Trung ương phân quyền, phân cấp cho UBND cấp tỉnh thực hiện 208 nhiệm vụ/401 nhiệm vụ (chiếm tỉ lệ 52%) tổng số nhiệm vụ, quyền hạn có thể phân quyền, phân cấp (bao gồm: 26 nhiệm vụ từ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phân cấp cho địa phương cấp tỉnh và 182 nhiệm vụ từ các Bộ, ngành Trung ương và Bộ Công Thương phân cấp cho địa phương). Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phân quyền, phân cấp cho Bộ Công Thương, Bộ trưởng Bộ Công Thương thực hiện 72 nhiệm vụ. Tổng số TTHC phân cấp, đơn giản hóa trong Nghị định phân quyền, phân cấp là 150/486 TTHC, đạt tỉ lệ 30,8% (trong đó: phân cấp về địa phương 119 TTHC, đạt tỷ lệ 24,5%; đơn giản hóa thành phần hồ sơ, thời gian giải quyết 31 TTHC, đạt tỷ lệ 6,3%).
Về những nội dung phân quyền, phân cấp đối với lĩnh vực công nghiệp, thương mại, Bộ trưởng thông tin cụ thể:
Trong ngành công nghiệp, Nghị định đã phân quyền, phân cấp từ Trung ương cho UBND cấp tỉnh thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn trong 8 lĩnh vực:
Một là, lĩnh vực hóa chất có 36 nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền, phân cấp. Trong đó, từ Thủ tướng CP phân quyền, phân cấp cho UBND cấp tỉnh thực hiện 01 nhiệm vụ, quyền hạn về xử lý hóa chất độc tồn dư của chiến tranh (quy định tại Luật Hóa chất năm 2007); từ Bộ Công Thương phân quyền, phân cấp cho UBND cấp tỉnh thực hiện 35 nhiệm vụ, quyền hạn.
Hai là, về vật liệu nổ công nghiệp, tiền chất thuốc nổ có 06 nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh.
Ba là, lĩnh vực an toàn điện có 03 nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh, bao gồm: Thẩm định, phê duyệt, phê duyệt điều chỉnh phương án bảo vệ đập, hồ chứa thủy điện quan trọng đặc biệt và đập, hồ chứa thủy điện được xây dựng trên địa bàn 02 tỉnh trở lên (quy định tại Luật Điện lực năm 2024 và Nghị định số 62 ngày 04/3/2025 của Chính phủ).
Bốn là, về an toàn vệ sinh lao động, có 02 nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh, gồm: Cấp và cấp lại chứng chỉ kiểm định viên thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Công Thương (quy định tại Nghị định số 44 ngày 15/5/2016 của Chính phủ).
Năm là, về an toàn thực phẩm, có 08 nhiệm vụ, quyền hạn (quy định tại Nghị định số 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ) được phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh.
Sáu là, về chất lượng sản phẩm hàng hóa, có 08 nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh,
Bảy là, về điện lực, có 19 nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền, phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh,
Tám là, về công nghiệp hỗ trợ, có 01 nhiệm vụ, quyền hạn (quy định tại Nghị định số 111/2015/NĐ-CP của Chính phủ) được phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh.
Trong ngành Thương mại, Nghị định đã phân quyền, phân cấp từ Trung ương cho UBND cấp tỉnh thực hiện 125 nhiệm vụ, quyền hạn trong 9 lĩnh vực:
Một là, về xúc tiến thương mại, có 02 nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Luật Thương mại và Nghị định số 81/2018/NĐ-CP của Chính phủ được phân quyền, phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh.
Hai là, về kinh doanh khí, có 12 nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Nghị định số 87/2018/NĐ-CP của Chính phủ về kinh doanh khí được phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh.
Ba là, về kinh doanh thuốc lá, kinh doanh rượu có 31 nhiệm vụ, quyền hạn (quy định tại Nghị định số 67/2013/NĐ-CP và Nghị định số 105/2017/NĐ-CP) được phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh thực hiện.
Bốn là, về quản lý chợ, có 01 nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Nghị định số 60/2024/NĐ-CP của Chính phủ được phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh là: Tổ chức bồi dưỡng nghiệp vụ về phát triển và quản lý chợ.
Năm là, về xuất, nhập khẩu và thương mại biên giới, có 51 nhiệm vụ, quyền hạn quy định tại Luật Quản lý ngoại thương và các văn bản hướng dẫn thi hành được phân quyền, phân cấp.
Sáu là, về hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa của nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam và văn phòng đại diện, chi nhánh của thương nhân nước ngoài, có 10 nhiệm vụ, quyền hạn được phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh.
Bảy là, về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đa cấp tại Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các văn bản quy định chi tiết, có 19 nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền, phân cấp.
Tám là, về thương mại điện tử, có 05 nhiệm vụ, quyền hạn (quy định tại Nghị định số 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện tử) được phân cấp từ Bộ Công Thương cho UBND cấp tỉnh.
Chín là, về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, có 03 nhiệm vụ, quyền hạn được phân quyền, phân cấp từ Thủ tướng Chính phủ cho UBND cấp tỉnh.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết thêm, các Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025 đến ngày 01/3/2027 (trừ các trường hợp: (1) Bộ, cơ quan ngang Bộ báo cáo Chính phủ đề xuất và được Quốc hội quyết định kéo dài thời gian áp dụng toàn bộ hoặc một phần Nghị định này; (2) Luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nghị định, nghị quyết của Chính phủ, quyết định của Thủ tướng Chính phủ có quy định về thẩm quyền, trách nhiệm quản lý nhà nước, trình tự, thủ tục quy định tại Nghị định này được thông qua hoặc ban hành kể từ ngày 01/7/2025 và có hiệu lực trước ngày 01/3/2027 thì các quy định tương ứng trong Nghị định này hết hiệu lực tại thời điểm các văn bản quy phạm pháp luật đó có hiệu lực)./.
PV.