Trao đổi với phóng viên, ông Phan Đăng Tuất, Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam (VASI) chia sẻ: VASI là tập hợp các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam. Hiện nay, VASI có hơn 350 hội viên chính thức và hơn 500 hội viên liên kết trong các lĩnh vực cơ khí – tự động hóa, điện-điện tử, nhựa-cao su, vật liệu, bao bì, in ấn..., nhiều hội viên đang là nhà cung cấp linh kiện, phụ tùng, vật liệu, thiết bị của các nhà lắp ráp ô tô, xe máy, điện tử, năng lượng mới.
VASI và cộng đồng doanh nghiệp nhìn nhận đây là cơ hội lớn để đột phá về chất cho toàn bộ ngành công nghiệp Việt Nam nói chung và chuỗi cung ứng lĩnh vực ô tô, xe máy nói riêng. Nếu có sự phối hợp tốt giữa các bên liên quan, chính sách này sẽ tạo cơ hội cho các sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam, công nghệ Việt Nam phát triển chiếm lĩnh thị trường và vươn ra quốc tế.
Đại diện cho VASI, Chủ tịch hiệp hội Phan Đăng Tuất kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng chính phủ chỉ đạo các doanh nghiệp lắp ráp xe điện, đặc biệt là các nhà lắp ráp trong nước phải liên kết với hệ thống doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ để đẩy nhanh nội địa hóa các linh kiện, vật tư, thiết bị, phần mềm liên quan.
VASI kiến nghị Chính phủ chủ trì thực hiện lộ trình điện hóa phương tiện vận tải gắn liền với nội địa hóa tối đa các sản phẩm này trong nước. Trong đó, lộ trình sẽ có sự phối hợp đồng bộ như sau:
Các cơ quan nhà nước công bố các kế hoạch, lộ trình chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện. Các mốc thời gian thực hiện, chính sách áp dụng, phạm vi áp dụng với sản xuất và sử dụng xe trong từng thời kỳ cần được làm rõ và công bố công khai.
Các công ty lắp ráp chia sẻ kế hoạch phát triển và nội địa hóa sản phẩm, các sản phẩm sẽ phát triển, nhu cầu phát triển chuỗi cung ứng tương ứng.
Các công ty cung ứng sản phẩm hỗ trợ (linh kiện- phụ tùng, thiết bị, phần mềm, dịch vụ) lên kế hoạch đầu tư hạ tầng, phát triển công nghệ, lấy các chứng chỉ quốc tế, nâng cao năng lực sản xuất liên quan để đáp ứng nhu cầu.
Để thực hiện lộ trình đó, VASI nhận thấy một điểm nghẽn khá lớn ở giai đoạn trước là việc chia sẻ thông tin, phối hợp thực hiện còn nhiều hạn chế. Để khắc phục, VASI đề xuất Chính phủ:
Tổ chức Hội nghị phát triển ngành xe điện do Chính phủ chủ trì, tập hợp các cơ quan nhà nước liên quan, các doanh nghiệp lắp ráp xe điện, các doanh nghiệp cung ứng sản phẩm hỗ trợ. Tại sự kiện, các bên sẽ làm rõ các nội dung được trình bày ở phần trên.
Xây dựng cơ chế trao đổi thông tin thường xuyên, liên tục giữa các cơ quan, doanh nghiệp liên quan để trao đổi thông tin về lĩnh vực này như: thị trường, đầu tư, công nghệ, sản xuất, tìm kiếm cơ hội phối hợp. Hình thức VASI đề xuất: Tổ chức các sự kiện kết nối thường kỳ, 1 tháng/lần, online hoặc offline, với sự chủ trì của cơ quan Nhà nước hoặc hiệp hội ngành hàng.
Sau hơn 30 năm tham gia chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp FDI, hiện nay, 350 doanh nghiệp hội viên VASI đã cung cấp hàng chục nghìn loại linh kiện, phụ tùng, thiết bị, phần mềm... cho các doanh nghiệp lắp ráp trong nước, khoảng 130 doanh nghiệp đã tham gia xuất khẩu. VASI tự tin rằng các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ hoàn toàn có thể cung ứng tốt cho các nhà sản xuất xe điện đã và đang đầu tư, hỗ trợ lĩnh vực này trở thành mũi nhọn đột phá của công nghiệp nước nhà.
Kính đề nghị Chính phủ và quý cơ quan nghiên cứu, dẫn dắt Hiệp hội và các doanh nghiệp cùng thực hiện.
Đào Hoàn