Phát triển công nghiệp hỗ trợ cần một dự luật riêng để xứng tầm

Đăng ngày: 12/09/2025 , 15:41 GMT+7

Ngày 10/09/2025, tại Khách sạn Quốc tế Bảo Sơn (Hà Nội) sự kiện “Xúc tiến Đầu tư Ngành Công nghiệp Hỗ trợ 2025” với chủ đề: “Đồng hành cùng ngành CNHT – Trở thành động lực cho nền kinh tế quốc dân, cùng tiến vào kỷ nguyên tăng trưởng hai con số” đã diễn ra với những trăn trở và tâm huyết của các đại biểu, khách mời vì sự phát triển vững mạng của ngành CNHT Việt Nam.

Quang cảnh sự kiện

Chương trình do DTJ Industrial phối hợp với Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam (VASI) tổ chức, sự kiện có sự tham dự của đại diện Bộ Công Thương, các chuyên gia kinh tế, đại diện hiệp hội ngành nghề, tổ chức tài chính – ngân hàng, cùng đông đảo doanh nghiệp và nhà đầu tư. Đây được đánh giá là một trong những sự kiện quan trọng nhằm thúc đẩy kết nối, chia sẻ chính sách, giải pháp tài chính – pháp lý và mở rộng cơ hội hợp tác đầu tư trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ (CNHT).

Công nghiệp Hỗ trợ: Chính sách và định hướng

Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Quốc Khánh – Chủ tịch DTJ Group, Ủy viên BCH Liên chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam – nhấn mạnh: “CNHT là nền móng vững chắc để công nghiệp Việt Nam tự chủ, tiến sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Sức mạnh không đến từ một doanh nghiệp riêng lẻ mà từ sự cộng hưởng của cả cộng đồng doanh nghiệp cùng phát triển”.

Ông Nguyễn Quốc Khánh – Chủ tịch DTJ Group phát biểu khai mạc sự kiện

Cập nhật thông tin chính sách và định hướng phát triển CNHT, ông Chu Việt Cường, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Phát triển Công nghiệp, Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương nhấn mạnh về những chính sách mới quy định tại Nghị định 205/2025/NĐ-CP của Chính phủ, ban hành ngày 14/7/2025, có hiệu lực từ ngày 01/9/2025 về Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 111/2015/NĐ-CP ngày 03 tháng 11 năm 2015 của Chính phủ về phát triển công nghiệp hỗ trợ.

Theo ông Chu Việt Cường, Nghị định 205/2025/NĐ-CP không chỉ là một văn bản pháp lý, mà là một "cú hích chính sách chiến lược", đặt nền tảng vững chắc cho một ngành CNHT năng động, sáng tạo và hội nhập.

"Về ứng dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo, Nghị định đã quy định rõ các doanh nghiệp hợp tác, nghiên cứu, đổi mới công nghệ trong danh mục sản phẩm ưu tiên sẽ được hỗ trợ tối đa 50% chi phí đầu tư máy móc, thiết bị, và thậm chí lên tới 70% chi phí cho hoạt động nâng cao năng lực chuyên gia. Về đào tạo nguồn nhân lực, Nghị định đã mở rộng đối tượng thụ hưởng chính sách, không chỉ giới hạn ở doanh nghiệp CNHT mà còn bao gồm cả giảng viên các trường cao đẳng, đại học và các sinh viên tốt nghiệp xuất sắc", ông Cường thông tin.

Bên cạnh đó, ông Cường cho rằng các chính sách hỗ trợ về pháp lý, kiểm định chất lượng, tiếp cận thị trường và xây dựng thương hiệu cũng được cụ thể hóa, cho thấy tầm nhìn toàn diện và sự đồng hành sâu sát của cơ quan quản lý nhà nước.

Tuy nhiên, ở góc nhìn chiến lược, GS. Phan Đăng Tuất – Chủ tịch Hiệp hội CNHT Việt Nam (VASI), với kinh nghiệm và tâm huyết nhiều năm gắn bó với ngành CNHT, GS. Phan Đăng Tuất cho rằng "điểm nghẽn" lớn nhất cản trở sự phát triển của CNHT Việt Nam hiện nay là chưa có luật cho CNHT.

GS. Phan Đăng Tuất – Chủ tịch Hiệp hội CNHT Việt Nam (VASI) cho rằng cần có luật riêng về ngành CNHT

Để CNHT thực sự trở thành động lực cho nền kinh tế, GS. Phan Đăng Tuất nhấn mạnh rằng cần có luật riêng về ngành sản xuất xương sống này. Ông chia sẻ: "Năm 1957, Nhật Bản ra đạo luật đầu tiên, luật về chế tạo linh kiện chi tiết cơ khí. Năm 1958, tiếp tục ra đạo luật thứ hai, về chế tạo chi tiết linh kiện điện tử. Họ phải có luật! Còn nghị định thì nằm dưới tất cả các luật: Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp vừa và nhỏ, Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Tài chính, Luật Ngân hàng... quy định trong nghị định không vượt qua được các các luật".

Như vậy, nếu các chính sách phát triển CNHT chỉ dừng ở các nghị định thì rất khó thực thi do doanh nghiệp vẫn bị chi phối bởi các quy định của các luật khác liên quan. Khi đó doanh nghiệp cũng như cơ quan liên quan phải thực hiện theo các quy định của luật mà không thể theo nghị định. Ông Tuất chia sẻ câu chuyện một doanh nghiệp sau khi được Bộ Công Thương xác nhận là doanh nghiệp CNHT để xin ưu đãi vay vốn, đã bị ngành thuế và ngân hàng từ chối vì "chưa có hướng dẫn", cho thấy sự vênh nhau giữa các văn bản pháp luật đã vô hiệu hóa chính sách ưu đãi như thế nào. Để hiện thực hóa các chính sách từ nghị định còn cần phải có các thông tư hướng dẫn cụ thể, chi tiết hơn nữa để các chính sách đi vào thực tiễn.

Thông điệp của “người đứng mũi chịu sào” VASI rất rõ ràng: "Phải có luật về CNHT!" – một đạo luật riêng, đủ mạnh để tạo ra một hành lang pháp lý phù hợp thực sự cho ngành CNHT phát triển". Ông nhấn mạnh “CNHT là tinh hoa, là hồn cốt của một nền công nghiệp quốc gia”, nếu được kêu cho CNHT thì vẫn là một đạo luật cho ngành này để đủ pháp lý cho ngành phát triển. Giữa những khó khan, thách thức về chính sách, các doanh nghiệp CNHT Việt Nam không chùn bước mà vẫn nỗ lực tự thân vận động.

Trong suốt những năm tháng qua, các doanh nghiệp CNHT Việt Nam với sự nhiệt huyết, yêu nghề đã cần mẫn theo nghề mặc dù gặp rất nhiều trở ngại để có được những thành công nhất định, bám trụ với nghề. Từ chỗ chỉ sản xuất những sản phẩm đơn giản cho xe máy, máy in, nay đã có thể làm ra những linh kiện phức tạp hơn cho ngành ô tô, điện tử. Nói về định hướng trong thời gian tới của VASI, GS. Phan Đăng Tuất nêu lên ba vấn đề gồm: 1) Tiến từ sản xuất linh kiện chi tiết đến cụm linh kiện chi tiết và tiến đến sản phẩm hoàn chỉnh; 2) Tổ chức mua chung, bán chung để trở thành đầu mối mạnh, hỗ trợ tốt cho các doanh nghiệp hội viên; 3) VASI sẽ kết nối với các hội, hiệp hội, tổ chức để trở thành một tổ hợp mạnh. phát huy sức mạnh tập thể.

Giải pháp đồng bộ để công nghiệp hỗ trợ bứt phá

Ông Nguyễn Quốc Khánh, Chủ tịch HĐQT DTJ Group, Trưởng Ban tổ chức, đã nhấn mạnh vai trò không thể thay thế của CNHT thông qua những bài học thành công từ các cường quốc công nghiệp.

"Để minh chứng cho vai trò nền tảng của công nghiệp hỗ trợ, chúng ta hãy cùng nhìn lại những bài học thành công từ các quốc gia phát triển. Đó là Nhật Bản với mô hình 'Monozukuri' đã xây dựng hệ thống nhà cung cấp nhiều tầng vững chắc từ hàng trăm nghìn doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đó là Hàn Quốc, từ một nước nghèo sau chiến tranh đã trở thành cường quốc công nghiệp G20 nhờ chính sách ưu tiên phát triển CNHT trong các ngành then chốt như thép, nhựa, điện tử", ông Khánh phân tích.

Những ví dụ này không chỉ là nguồn cảm hứng mà còn là minh chứng sống động cho thấy, một nền CNHT vững mạnh chính là bệ phóng cho sự tự chủ, nâng cao giá trị gia tăng và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Các đại biểu khách mời tham dự sự kiện

Không chỉ khẳng định vai trò trụ cột của công nghiệp hỗ trợ đối với sự phát triển tự chủ và bền vững của nền kinh tế, các chuyên gia đều thống nhất rằng công nghiệp hỗ trợ chỉ có thể bứt phá khi có sự phối hợp nhịp nhàng giữa quy hoạch hạ tầng, chính sách vốn, hành lang pháp lý và mô hình phát triển mang tính hệ sinh thái.

Đại diện DTJ Industrial, ông Lê Minh Sơn đã mang đến bức tranh tổng thể về chuỗi cung ứng khu vực Đồng bằng Sông Hồng với tầm nhìn đến năm 2030 – 2045, đồng thời giới thiệu các dự án khu công nghiệp chiến lược đang triển khai, gắn liền với mục tiêu phát triển bền vững và hội nhập toàn cầu. Ông Sơn nhấn mạnh, việc quy hoạch đồng bộ các khu công nghiệp chiến lược chính là nền móng để Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho dòng vốn quốc tế. Quy hoạch thông minh, hạ tầng hiện đại không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài, mà quan trọng hơn, còn mở ra cơ hội để doanh nghiệp trong nước hoạch định lại chiến lược phát triển, nâng cao năng lực theo hướng chuyên sâu từ đó tiến sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Vấn đề vốn đầu tư, ông Lê Trọng Dương - Giám đốc Phát triển Dự án MBBank Giải Phóng nêu: vốn là rào cản lớn nhất khiến nhiều doanh nghiệp CNHT, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, khó triển khai kế hoạch sản xuất. Theo đó, ông giới thiệu các gói tín dụng ưu đãi và cơ chế vay vốn linh hoạt cần được triển khai mạnh mẽ để đồng hành cùng doanh nghiệp ngay từ giai đoạn đầu tư hạ tầng đến vận hành nhà máy.

Ở góc nhìn pháp lý, luật sư Trương Anh Tuấn - Trưởng ban Pháp chế Hiệp hội Bất động sản Việt Nam đã nhấn mạnh sự cần thiết của một hành lang pháp lý minh bạch, ổn định và dễ dự đoán. Các chính sách ưu đãi thuế, mô hình hợp tác đầu tư rõ ràng sẽ là “tấm khiên” bảo vệ doanh nghiệp, đồng thời khuyến khích sự tham gia tích cực của cả doanh nghiệp trong nước và quốc tế.

Với kinh nghiệm hơn 20 năm gắn bó với ngành CNHT, ông Trần Anh Vương - Tổng Giám đốc Western Pacific Group chia sẻ những hoạt động của doanh nghiệp cũng như của ông hiện nay hỗ trợ đắc lực cho khách hàng và đặc biệt là các doanh nghiệp CNHT. Ông Trần Anh Vương đưa ra tầm nhìn chiến lược thông qua mô hình Cụm liên kết ngành Khu công nghiệp & Logistics – LIC (Logistics Industrial Cluster). Mô hình này giúp kết nối chặt chẽ giữa logistics, sản xuất công nghiệp và thương mại, từ đó tối ưu hóa chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh, đồng thời hình thành hệ sinh thái nơi các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ có thể hợp tác, cùng nhau mở rộng quy mô và vươn ra thị trường quốc tế.

Ông Trần Anh Vương - Tổng Giám đốc Western Pacific Group chia sẻ tại sự kiện

Giám đốc Công ty Kim Long, ông Hà Quý Thắng chia sẻ: Những năm vừa qua, CNHT của Việt Nam có lúc thăng lúc trầm. Nhưng với sự đi lên của công nghệ và sự phát triển của các ngành công nghiệp, các doanh nghiệp hỗ trợ cũng đã đầu tư thiết bị máy móc, công nghệ mới, chính xác hơn để làm ra những sản phẩm ngày càng khó. Có những sản phẩm mà người ta không nghĩ doanh nghiệp Việt Nam làm được thì bây giờ Việt Nam đã làm được.

Theo ông Thắng, chính sách giảm thuế VAT cho các thiết bị công nghệ cao nhập khẩu là một sự hỗ trợ rất đáng kể. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng, để thực sự tồn tại và phát triển, doanh nghiệp phải tự vươn lên: "Nếu mình không tự vươn lên, không tự đổi mới, không làm được những sản phẩm cao cấp và khó, thì doanh nghiệp Việt Nam sẽ dần không có việc. Muốn tồn tại và phát triển thì bắt buộc mỗi doanh nghiệp cần phải chủ động đổi mới sáng tạo, đầu tư công nghệ mới".

Tuy nhiên, ông Thắng cũng chỉ ra những khó khăn cố hữu: "Về mặt bằng và nguồn vốn thì luôn luôn là cái khó và yếu của các doanh nghiệp hỗ trợ, vì khi mới thành lập thì bao giờ cũng rất là nhỏ, bé. Chính vì thế mà rất cần sự hỗ trợ của nhà nước về mặt bằng và nguồn vốn".

Bên cạnh đó, DTJ Group cũng cung cấp các sản phẩm dịch vụ đáp ứng đa dạng nhu cầu của nhà đầu tư và doanh nghiệp gồm: Đất xây dựng nhà máy trong khu, cụm công nghiệp; Nhà xưởng xây sẵn cho thuê với hạ tầng đồng bộ. Không chỉ dừng lại ở quỹ đất và nhà xưởng, DTJ Industrial – với vai trò sáng lập Liên minh Công nghiệp G20 – xây dựng hệ sinh thái dịch vụ toàn diện trong khu công nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp về: tư vấn pháp lý, kết nối nguồn vốn, xây dựng hạ tầng, giải pháp PCCC, xử lý nước thải – khí thải, đánh giá tác động môi trường (ĐTM),xúc tiến hợp tác đầu tư và M&A với đối tác trong và ngoài nước (FDI).

Kết nối các nhà đầu tư

Những giải pháp đưa ra tại sự kiện không tồn tại riêng lẻ, mà bổ sung, hỗ trợ lẫn nhau từ tầm nhìn chiến lược, chính sách hỗ trợ, chuỗi cung ứng thực tiễn đến giải pháp tài chính và pháp lý. Đây là bước đi thiết thực để CNHT Việt Nam khẳng định vị thế là động lực quan trọng của nền kinh tế, đồng thời góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng. Khi hạ tầng, vốn, pháp lý và chiến lược phát triển được đồng bộ hóa, công nghiệp hỗ trợ Việt Nam sẽ có đủ điều kiện để bứt phá vươn lên, khẳng định vị thế là trụ cột của nền công nghiệp quốc gia và hội nhập toàn cầu.

Vũ Trìu

 

Đăng ngày: 12/09/2025 , 15:41 GMT+7

Tin liên quan

Tin Khác